Ortodontik Tedavinin Başarısında Hastaların Sorumlulukları
Yüz ve çene bölgesindeki gelişimsel bozuklukların teşhis ve tedavisi ile diş hekimliğinin bir uzmanlık dalı olan ortodonti ilgilenir. Dişlerdeki çapraşıklıkların, aralıkların ve kapanış bozukluklarının, çeneler arasındaki uyumsuzlukların tedavisi sonucunda estetik, kozmetik iyileşmelerin yanında çiğneme fonksiyonlarında ve konuşmada iyileşmeler görülmektedir. Dişlerinde veya çene yapısında bozukluk olması halinde çocuk, genç ve erişkin bireylerden oluşan her yaşta hasta kitlesi, ortodontik tedaviye ihtiyaç duyabilir.
Ortodontik tedavi gören bir hastanın, planlanan tedaviye ilişkin doktorunun açıklamalarını ve önerilerini dikkatle dinlemesi, tedavi süresince önerilere uyması, disiplinli ve sabırlı olması gerekir. Tedavide aksaklıkların olması, istenmeyen sonuçların yaşanmasına sebep olabilir. Tedavinin başarısı, ortodonti uzmanının kabiliyeti ve hastanın istek ve yardımına bağlıdır. Başarı aynı zamanda hastanın hekimle beraber iletişim ve çalışma uyumuna bağlıdır. Çocukların ortodontik tedavisinde, ailenin de bilinçli olması, tedaviye ilişkin sorumluluklarını yerine getirmeleri çok önemlidir.
Ortodontik tedavide planlanan sonucun alınabilmesi için hastanın tedavi sırasında ve sonrasında ağız ve diş sağlığının bilinçli bir şekilde korunması gerekmektedir. Hastaların ortodontik tedavi süresince dikkat etmeleri gereken konular, aşağıda özet olarak yer almaktadır.
1. Ağız İçi Temizlik İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Her öğün sonrası günde 3 defa en az 2-3 dakika süreyle dişlerinizi fırçalayınız. Aylık kontroller için gelirken diş fırçanızı mutlaka yanınızda getiriniz.
• Günlük fırçalamaya ilaveten günde bir kez ara yüz fırçasıyla braketlerin kenarlarını ve tellerin altlarını temizleyiniz.
2. Yenilmemesi Ve İçilmemesi Gereken Gıdalar
• Fındık, fıstık, ceviz, leblebi ve badem gibi sert kuruyemişler
• Elma, armut gibi sert meyve ve sebzeler
• Kızarmış ekmek, tost, sert simit, hamburger, ekmeğin sert kısımları
• Lokum, sakız, karamelli yapışkan ve sert çikolatalar, macun gibi yapışkan yiyecekler
• Kola, fanta, sprite gibi asitli içecekler
3. Yenilirken Dikkat Edilmesi Gereken Gıdalar
• Hamburger, sandviç, ekmek arası gibi ürünler ön dişlerle ısırılmamalı, bölünerek küçük dilimler halinde yenmelidir.
• Tavuk ve et gibi yiyecekler kemikten dişler vasıtasıyla sıyrılmamalıdır.
• Zeytin, kiraz, vişne, erik gibi çekirdekli meyveler tüketilirken kesinlikle çekirdekleri dışarıda çıkarılıp yenmelidir.
• Havuç, salatalık gibi gıdalar bütün halde yenilmemeli, rendelenmiş şekilde yenmelidir.
• Pide ve pizza gibi yiyeceklerin sert kızarmış yerleri yenilmemelidir.
4. Diğer Hususlar
• Braketler takıldıktan sonraki ilk hafta dişlerinizin hareket etmesi sonucu ağrı olacaktır. Bu ağrı en fazla 1 hafta sürdükten sonra kaybolur. Aspirin dışındaki ağrı kesicilerden günde 1-2 kez kullanabilirsiniz.
• Braketlerinizin takılmasından sonra yanaklarınızda ve dudaklarınızda bazı rahatsızlıklar ve yaraların olması normaldir. Batan yerlere şekersiz sakız yapıştırabilirsiniz.
• Tedavi sırasında size verilen her türlü lastik ve apareyi önerildiği şekilde mutlaka kullanmanız gerekmektedir.
• Beklemediğiniz bir durum olduğunda doktorunuza sorularınızı yöneltebilirsiniz.
Dt. Şeyda KIZILIRMAK
Haziran 2019